Có những món ăn dân dã tưởng chừng chỉ có ở thôn quê, ruộng đồng ngày nay đã xuất hiện trên các bàn tiệc của nhà hàng và trở thành các món ăn hấp dẫn lôi cuốn nhiều người thưởng thức. Rau luộc kho quẹt là một trong những món ăn như vậy.
Đơn giản chỉ là dĩa rau luộc, ơ kho quẹt cay cay, nồng nồng mà sao thu hút biết bao người, người thôn quê, người thành thị và cả những thực khách phương Tây.
Món rau luộc kho quẹt có hương vị thơm ngon đặc trưng và vô cùng lạ miệng, món ăn gợi nhớ nhiều kỷ niệm một thời nghèo khó, mộc mạc. Từ ngày xuất hiện món ăn này đã gắn liền với chữ “nghèo” vì người dân quê thường ăn vào những lúc nhà không có miếng thịt, con cá, kho nồi kho quẹt ăn cho qua bữa.
Ngày nay khi đời sống ngày một nâng cao, nhiều người cảm thấy thừa thãi với thịt cá, lại tìm đến những món ăn dân dã cho thanh đạm. Từ đó món rau luộc kho quẹt đàng hoàng nằm trong thực đơn nhà hàng sang trọng với nhiều tên gọi khác nhau như : rau luộc chấm kho quẹt, rau luộc kho quẹt hay rau tạp tàng chấm kho quẹt.
Kho quẹt rau luộc truyền thống rất dễ làm, vì nguyên liệu đơn giản có sẵn, chỉ cần cái nồi đất, ít nước mắm, ít bột ngọt, đường, tỏi ớt… hay ít tép mỡ là chế biến ngay, kèm với dĩa rau luộc đủ loại có sẵn trong vườn.
Để món ăn thêm ngon, nồi kho quẹt ngày nay có thêm thịt ba chỉ và tôm khô, nhưng vẫn với cách kho cổ truyền là sử dụng nồi đất. Gắp miếng rau luộc xanh rờn chấm kho quẹt sền sệt còn nghi ngút khói, mùi vị đặt trưng này không thể lẫn vào đâu được, vị mặn của nước mắm, vị béo của tóp mỡ, thịt ba chỉ, vị cay nồng của ớt, tiêu… ăn cùng cơm nóng thì không còn gì phải bàn nữa.
Dĩa rau luộc cũng có phần cải tiến hơn, thay vì ăn cùng rau tạp tàng có trong vườn như rau lang, cải trời, rau chai, đọt bí, rau choại, rau tai tượng… thì dĩa rau luộc trong nhà hàng, quán ăn có rau lang, khổ qua, bông cải, bầu non, đậu bắp hay cà rốt… Thiệt ra, nói đúng hơn là các loại rau tạp tàng kể trên thường không có sẵn trong nhà hàng, mà cũng khó tìm, tùy nhà bếp có rau củ gì người ta sẽ luộc cái đó.
Chúng ta phải thừa nhận rằng món kho quẹt rau luộc ngày nào đã thay đổi ít nhiều để phù hợp với thời điểm, chút “ sa hoa” hơn và ít “nghèo nàn” hơn.
Ai đã từng có một tuổi thơ sống ở miền quê sông nước, chắc sẽ không quên được món ăn “đượm” tình quê này. Một buổi chiều nhá nhem tối, cả nhà quây quần bên mâm cơm chỉ có chiếc ơ kho quẹt đen xì lọ nghẹ, một dĩa rau xanh.
Ánh sáng từ ngọn đèn dầu khi tỏ khi mờ
Tiếng muỗi vo ve.
Âm thanh “quẹt quẹt” vui tai của chiếc đũa tre cọ vào đáy nồi đất.
Miệng hít hà vì bị cay bỡi ớt.
Thỉnh thoảng gần cuối bữa, anh em tranh nhau để được trộn cơm vào nồi đất, và ăn cơm luôn trong cái nồi.
Tuổi thơ là thế… đúng là đầy “dữ dội” nhưng cũng vô cùng thú vị!
[adsres]
Tự hào sao khi thấy món ăn bình dân, rẻ tiền ngày nào đã được đưa vào thực đơn quán ăn, nhà hàng máy lạnh, được nhiều khách phương Tây khen ngợi và xem như một món ăn đặt trưng của Việt Nam.
Nhiều người lên Sài Gòn lập nghiệp, lo chuyện cơm áo gạo tiền tất bật, bất chợt gặp lại món ăn thuở thơ ấu trong một ngày tiệc tùng, chắc sẽ không khỏi những giây phút hoài niệm xen lẫn thích thú…